Günümüzde sıklıkla karşılaşılan önemli bir sağlık sorunu olan astım, genel manada akciğere giden hava yollarında meydana daralmaya denir. Daha çok sabaha karşı kendisini hissettiren bu hastalık nefeste daralmaya sebep olmaktadır. Kronik bir hastalık olan astımın en belirgin özelliği öksürüktür.
Dünyada 300 milyondan fazla astım hastasının olduğu bilinmektedir. Ülkemizde astım olan çocukların yaklaşık olarak oranı %8 ile arasındadır. Her yaşta ortaya çıkma potansiyeli olan bu hastalık daha çok çocukluk evresinde ve %80 oranında 5 yaşından önce başlar.
Astıma Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
- Ailede astım hastalığı varsa
- Mesleki faktörler
- Hava kirliliği
- Alerji
- Sigara kullananlar ile bu ortamlarda bulunanlar
- Aşırı kilo veya düzensiz beslenme
- Stresli yaşam
- Tedavisinde geç kalınan bronşit
Astım Belirtileri Nelerdir?
Astımın en sık görülen belirtileri öksürük ve nefes darlığıdır. Başka belirtilerde mevcut olup, aşağıda belirtilmiştir.
- Göğüste ağrı ve sıkışma hissetme
- Hemen yorulma
- Uzun süren öksürükler
- Nefes alırken hırıltı duyulması veya ıslık sesine benzeyen ses çıkması
Astımın Tedavi Şekilleri Nelerdir?
1) Rahatlatıcı İlaçlar
Hastalığın ilk evresinde kullanılmaktadır. Hastada var olan nefes darlığının giderilmesi amacıyla kullanılır ve rahatlatıcı etkisi vardır. Kullanılan ilaçlar sayesinde hastada düzelmeler meydana gelmektedir. Göğüs sıkışması, öksürük ve nefes darlığını kısa sürede gidermektedir. Hasta olan kişi bu ilaçları yanında muhakkak bulundurmalıdır. Belirtiler meydana geldiği zaman ilaçları kullanmalıdır.
2) Koruyucu İlaçlar
Hastalığın ilerlememesi için kullanılır. Bu ilaçlar düzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Kullanılan ilaçlar bronşlarda bulunan kızarıklığı ve şişkinliği azaltır ve mukusta kuruluk meydana getirir. Tedavisi altında bulunulan doktor söylemeden sağlık açısından bir risk oluşturmaması için bu ilaçların kullanımına düzenli olarak devam edilmelidir.
3) Acil Durumlarda Kullanılacak İlaçlar
Hastanelerde kullanılan bu ilaçların iki türü bulunmaktadır. Rahatlatmak amacıyla yüksek dozda (daha çok nebülizatör vasıtasıyla verilir) ve iltihap gidermek amacıyla yüksek dozda ilaç verilir. İsteyen hastalar kendilerine ait nebülizatörler yardımıyla da kullanabilir bu ilaçları. Hastanın ilaç kullanmasının mümkün olmadığı durumlarda nebülizatör sıvı ilacı buharlaştırarak burundan alınmasına olanak sağlar.
Genelde bu tedaviyi evde gören kişiler öncesinde nöbet geçiren kişilerdir. Bu konuyla ilgili doktorlarına danışmak gerekir.
Astım Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler:
Bu hastalıkta uyulması gereken bir takım şartlar vardır. Bu şartlara uyulmadığı takdirde hastalık ağırlaşabilir. Uyulması gereken şartlar;
- Akciğerin sağlığı için nemli yerlerden uzak durulmalı.
- Sigara tüketiminin olduğu mekanlardan uzak kalınmalı.
- Ev sürekli havalandırılmalı ve güneş alması sağlanmalı.
- Tozlu ortamlardan uzak durulmalı.
- Özellikle ilkbahar aylarında ortaya çıkan polenlerden korunmalı.
- Mümkün olduğunca evin içinde çamaşır kurutulmamalı, çünkü çamaşırın korumasıyla ortamdaki nem artar.
- Evde beslenen evcil hayvanlar tüy döktüğü için astım hastalarına risk oluşturmaktadırlar. Evde evcil hayvan varsa tüyler sık sık temizlenmeli.
- Deodorant, parfüm gibi kokulu malzemeler kullanılmamalıdır.
- Astım hastaları dışarıya çıktıklarında hastalıklarını tetikleyecek dış faktörlere karşı maske kullanarak önlem alabilirler.
